Thêm mô hình thúc đẩy kinh tế số
14:25, 20/03/2025
Ngoài chính sách hỗ trợ kinh phí, tư vấn, giải pháp chuyển đổi số cho các doanh nghiệp, nhất là doanh nghiệp nhỏ và vừa, các mô hình kinh tế số mới cũng không kém phần quan trọng, góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội.
Khai mở mô hình mới
Công ty Phygital Labs, một startup tại TPHCM đã cho thấy mô hình kinh tế số được khai thác trong nhiều lĩnh vực khác như bán lẻ, sản phẩm OCOP, thời trang... Như thương hiệu cà phê đặc sản Le J’, trực thuộc The Le’s Brothers Coffee Corporation, trước khi được định danh, giá mỗi túi cà phê đặc sản là 800.000 đồng/gói 200g… nhưng sau khi ứng dụng công nghệ định danh, câu chuyện độc đáo về nông trại thì sản phẩm của thương hiệu cà phê Le J’ đã tăng lên và được bán ra với giá 1,2 triệu đồng/gói 200g. Hay với việc tạo nên tính độc bản cho bộ sưu tập áo Sweater Starlight của thương hiệu thời trang kỹ thuật số Ortho, 300 chiếc áo Starlight phiên bản giới hạn đã bán hết trong vòng 24 giờ với giá 660 USD/áo khi được định danh và đưa ra phiên bản số.
Hành khách có thể thanh toán phí đi metro nhanh chóng qua ứng dụng Apple Pay, tiện lợi và không tiền mặt. Ảnh: Hoàng Hùng
Phygital Labs còn đặt nền móng đầu tiên trong việc đưa công nghệ vật lý số vào phát huy và bảo tồn giá trị văn hóa Việt thông qua các dự án như định danh số tượng Nghê Văn Miếu, tạo nên cuốn sách vật lý số đầu tiên; định danh số cho hàng trăm cổ vật của Bảo tàng Cổ vật cung đình Huế… để tạo ra sản phẩm số và đưa lên môi trường số đã góp phần gia tăng giá trị kinh tế số trong lĩnh vực văn hóa. Những dự án trên cho thấy, kinh tế số nằm ở nhiều lĩnh vực như các sản phẩm văn hóa, văn hóa phi vật thể… là lĩnh vực sẽ khai phá nền kinh tế số nếu ứng dụng công nghệ trí tuệ nhân tạo (AI), blockchain và định danh số.
“Kinh tế số ở Việt Nam đầy cơ hội nhưng muốn đi chung với sự phát triển của thế giới, Việt Nam cần có tiêu chuẩn chung cho quy cách về chuyển đổi số với nhóm các sản phẩm vật lý có giá trị, cả vật chất lẫn văn hóa. Hay nói cách khác, những cơ chế pháp lý liên quan đến những công nghệ mới như blockchain, vật lý số, định danh… rất cần được khuyến khích thử nghiệm và phát triển”, ông Huy Nguyễn, Giám đốc điều hành Công ty Phygital Labs, chia sẻ.
Theo ông Nguyễn Thế Vinh, Chủ tịch Chi hội Blockchain TPHCM (HBA), Giám đốc dự án NinetyEight, cho biết, khi các cơ quan quản lý nhà nước đang xây dựng khung pháp lý cho tiền kỹ thuật số, nghiên cứu áp dụng cơ chế thí điểm có kiểm soát (sandbox) để thành lập sàn giao dịch cho hoạt động này… thì việc tiến đến công nhận tài sản mã hóa nói chung, tiền kỹ thuật số nói riêng là cơ hội để thu hút đầu tư, tăng trưởng kinh tế số Việt Nam. Theo tính toán của ông, khối lượng giao dịch tiền số từ Việt Nam ước đạt 800 tỷ USD mỗi năm. Con số này gấp 4,4 lần thị trường chứng khoán, đang dừng ở mức 180 tỷ USD/năm.
Nền tảng này hiện chiếm khoảng 34% thị phần CEX (sàn giao dịch tiền số tập trung) và lượng mua bán trên những sàn phi tập trung (DEX) chiếm khoảng 10%. “800 tỷ USD này chỉ tính trên tiền số ứng dụng (coin, token), không bao gồm thị trường NFT (một tài sản kỹ thuật số được lưu trữ trên blockchain). Nếu gộp vào, con số có thể đạt 1.000 tỷ USD/năm, như vậy kinh tế số Việt Nam được hưởng lợi từ việc thu phí giao dịch, thuế của nền tảng này”, ông Nguyễn Thế Vinh cho biết.
Thúc đẩy chuyển đổi số sâu rộng
Theo Báo cáo Kinh tế số e-Conomy SEA 2024 của Google, nền kinh tế số Việt Nam đạt 36 tỷ USD năm 2024 và có thể tăng trưởng lên 90-200 tỷ USD vào năm 2030. Với vị thế là trung tâm tài chính quốc tế, TPHCM đang tích cực triển khai các chính sách hỗ trợ doanh nghiệp trong quá trình chuyển đổi số để qua đó thúc đẩy kinh tế số phát triển.
Từ năm 2020 đến nay, TPHCM đã tập trung hoàn thành nhiều nhiệm vụ và giải pháp chuyển đổi số trọng tâm: đổi mới tư duy và thống nhất nhận thức; phát triển hạ tầng số, phát triển các nền tảng số dùng chung với quy mô toàn thành phố đảm bảo an toàn an ninh thông tin, thúc đẩy phát triển kinh tế số trong các ngành, lĩnh vực trọng tâm như thương mại điện tử, giao thông vận tải, logistics, tài chính - ngân hàng, năng lượng, du lịch.
Trong khi đó, từ kết quả khảo sát 2.154 doanh nghiệp, hộ kinh doanh bán buôn, bán lẻ cho thấy, các đơn vị quan tâm được hỗ trợ chuyển đổi số chiếm tỷ lệ 56,41%, trong khi số lượng đã ứng dụng công nghệ thông tin vào hoạt động kinh doanh chỉ chiếm 3,75%. Điều này cho thấy nhu cầu về chuyển đổi số của các doanh nghiệp nhỏ và vừa, cửa hàng, hộ kinh doanh còn rất lớn. TPHCM cũng tiếp tục hoàn thiện kế hoạch xây dựng chính quyền số đến năm 2025, đẩy mạnh phát triển kinh tế số với mục tiêu phấn đấu đóng góp giá trị gia tăng của kinh tế số năm 2024 là 22%; 25% vào năm 2025 và 40% đến năm 2030.
“Chương trình Chuyển đổi số của TPHCM xác định mục tiêu đến năm 2025, thành phố thuộc 5 địa phương đứng đầu về chính phủ điện tử, kinh tế số chiếm 25% GRDP; đến năm 2030 sẽ hình thành đầy đủ nền tảng dữ liệu của đô thị thông minh phục vụ phát triển chính quyền số, kinh tế số và xã hội số, dữ liệu được chia sẻ rộng khắp toàn xã hội”, Giám đốc Sở KH-CN TPHCM Lâm Đình Thắng chia sẻ.
Theo Phó chủ tịch UBND TPHCM Trần Thị Diệu Thúy, để hiện thực hóa mục tiêu này, TPHCM xác định công nghệ số là động lực chính và cũng là động lực mới để phát triển kinh tế thành phố. Do đó, việc thúc đẩy chuyển đổi số, đặc biệt chuyển đổi số cho các doanh nghiệp nhỏ và vừa, phát triển kinh tế số sẽ là nhiệm vụ trọng tâm trong thời gian tới. Qua đó, TPHCM chủ trương hỗ trợ kinh phí, tư vấn, giải pháp chuyển đổi số cho các doanh nghiệp, tổ chức trên địa bàn, nhất là doanh nghiệp nhỏ và vừa, hợp tác xã, hộ kinh doanh có nhu cầu chuyển đổi số để nâng cao hiệu quả sản xuất kinh doanh, nâng cao năng lực cạnh tranh…
