13:59, 03/10/2025
Trong báo cáo, nhóm nghiên cứu khẳng định sự khác biệt giữa hai khái niệm “thu hút” và “huy động” chuyên gia. Nếu “thu hút” tập trung vào việc tuyển dụng nhân tài vào bộ máy hành chính, thì “huy động” nhấn mạnh khai thác tri thức, kinh nghiệm và chất xám của chuyên gia cho từng nhiệm vụ cụ thể. Chính sách “huy động” được đánh giá là phù hợp với bối cảnh phát triển nhanh, đa ngành và đa lĩnh vực của TP.HCM hiện nay.
Sở Khoa học và Công nghệ TP.HCM vừa tổ chức Hội đồng tư vấn báo cáo kết quả nghiên cứu đề án “Xây dựng, đề xuất cơ chế, chính sách huy động chuyên gia, nhà khoa học trong và ngoài nước tham gia tư vấn, xây dựng và phản biện chính sách Thành phố Hồ Chí Minh”
Kết quả khảo sát thực tế chỉ ra hàng loạt bất cập trong cơ chế hiện hành. Định mức chi thù lao cho chuyên gia còn thấp, chưa đủ sức hấp dẫn. Các thủ tục hành chính như ký hợp đồng, giải ngân, quyết toán vẫn rườm rà, làm chậm tiến độ và gây khó khăn cho cả hai phía. Thành phố cũng chưa xây dựng được cơ sở dữ liệu chuyên gia toàn diện, việc mời gọi phần lớn dựa vào mạng lưới cá nhân, thiếu hệ thống và minh bạch. Đáng chú ý, nhiều chuyên gia phản ánh chưa có cơ chế phản hồi chính thức về mức độ tiếp thu ý kiến đóng góp, khiến động lực đồng hành lâu dài bị hạn chế.
Đại diện nhóm nghiên cứu báo cáo đề án
Để tháo gỡ, nhóm nghiên cứu đề xuất ba trụ cột giải pháp. Về tài chính, cần ban hành cơ chế chi thù lao đột phá, tương xứng với tính chất công việc và sản phẩm tư vấn, đồng thời thành lập Quỹ Nghiên cứu phát triển TP.HCM nhằm huy động nguồn lực xã hội hóa, cho phép chi trả nhanh chóng, linh hoạt cho các nhiệm vụ cấp thiết. Về định chế, Thành phố cần phát triển nền tảng số quản lý cơ sở dữ liệu chuyên gia, xây dựng hệ thống dữ liệu kinh tế - xã hội mở và ban hành định hướng nghiên cứu dài hạn để làm cơ sở đặt hàng một cách hệ thống. Về quy trình, nghiên cứu nhấn mạnh việc công khai hóa từ khâu đặt hàng đến nghiệm thu sản phẩm, áp dụng mạnh cơ chế khoán đến sản phẩm cuối cùng, đồng thời thiết lập cơ chế phản hồi bắt buộc nhằm khẳng định trách nhiệm giải trình và sự trân trọng ý kiến chuyên gia.
Hội đồng tư vấn nhận định, các giải pháp đề xuất có tính khả thi và mang lại tác động đột phá nếu được triển khai đồng bộ. Việc hình thành một cơ chế riêng biệt để huy động chuyên gia không chỉ giúp TP.HCM chủ động giải quyết các vấn đề phức tạp, mà còn góp phần tạo dựng môi trường làm việc minh bạch, chuyên nghiệp, thu hút và giữ chân mạng lưới chuyên gia trong và ngoài nước. Đây là bước chuẩn bị quan trọng để Thành phố tiếp tục khẳng định vai trò đầu tàu đổi mới sáng tạo, đáp ứng yêu cầu phát triển trong giai đoạn mới.
