14:23, 01/10/2025
Lemit Foods được xây dựng với mục tiêu phát triển dòng thực phẩm thay thế thịt từ mít non - nguồn nông sản giàu giá trị dinh dưỡng của Việt Nam. Thương hiệu do bà Cao Thị Cẩm Nhung sáng lập hướng tới việc cung cấp giải pháp ăn uống lành mạnh, đồng thời mở rộng cơ hội cho nông sản bản địa tham gia sâu hơn vào chuỗi giá trị toàn cầu. Với cách tiếp cận này, Lemit Foods nhanh chóng khẳng định hướng đi khác biệt trong ngành thực phẩm thuần chay.
|
|
|
|
|
|
Hiện nay, xu hướng ăn uống dựa trên nguồn gốc tự nhiên đang trở thành lựa chọn phổ biến tại nhiều quốc gia và dần tạo sức hút tại thị trường Việt Nam. Đây được xem là cơ hội để các nhà sản xuất và chế biến nội địa tham gia mạnh mẽ hơn vào lĩnh vực còn nhiều tiềm năng này.
Một trong những mặt hàng đang được khách hàng quốc tế đón nhận là mít non - nguyên liệu chính để tạo ra các sản phẩm thay thế thịt từ thực vật. Tại khu vực Bắc Âu, loại nông sản này đã khẳng định vị trí trên bàn ăn, góp phần mở rộng thị phần xuất khẩu cho Việt Nam. Tuy nhiên, ngay trong nước, khái niệm “thịt thuần chay” vẫn còn khá mới mẻ với phần lớn người tiêu dùng.
Theo dự báo của Data Bridge Market Research, giai đoạn 2022 - 2029, ngành thực phẩm có nguồn gốc từ thực vật trên phạm vi toàn cầu sẽ duy trì tốc độ tăng trưởng bình quân 7,4%/năm. Tại Việt Nam, kết quả khảo sát từ Rakuten Insight cũng cho thấy tới 86% người tham gia từng lựa chọn giải pháp dinh dưỡng dựa trên thành phần tự nhiên này, phản ánh tiềm năng mở rộng của thị trường trong tương lai gần.
Trước làn sóng tiêu dùng ưu tiên sản phẩm có nguồn gốc tự nhiên, dự án Lemit Foods được hình thành với định hướng khai thác thị trường thịt thực vật trị giá khoảng 500 triệu USD, trong đó nguyên liệu chủ lực là mít non. Nhiều nghiên cứu quốc tế cho thấy, mít có thể trở thành nguồn dự trữ lương thực trong tương lai nhờ hàm lượng dinh dưỡng cao khi được ứng dụng vào chế biến thực phẩm thay thế thịt.
Chính khoảng thời gian đất nước đối diện với đại dịch COVID-19 kéo dài hai năm đã trở thành bước ngoặt đặc biệt với bà Cao Thị Cẩm Nhung - Nhà sáng lập, kiêm CEO thương hiệu Lemit Foods, quê Hậu Giang. Vượt qua những thách thức của hoàn cảnh, bà đã dành nhiều thời gian nghiên cứu giá trị của loại nông sản quen thuộc của quê hương và quyết định thử nghiệm sản xuất các sản phẩm thay thế thịt từ mít non.
Thời kỳ đại dịch, giai đoạn 2019 - 2020, khi giá mít Thái tại Đồng bằng sông Cửu Long sụt giảm mạnh, có thời điểm chỉ còn bằng 01/7 đến 01/10 so với mức trung bình, tình trạng tồn đọng khiến nông dân gặp nhiều khó khăn. Trước bối cảnh này, bà Cao Thị Cẩm Nhung đã tìm hướng đi mới bằng việc tận dụng nguồn mít non - loại trái cây phổ biến tại địa phương, để nghiên cứu chế biến thực phẩm thay thế thịt. Ý tưởng xuất phát từ thực tế nhiều vườn mít trĩu quả nhưng khó tiêu thụ, trong khi trái rụng bỏ đi gây lãng phí.
Việc nhận thấy loại trái cây này có thể trở thành nguồn đạm thay thế, đặc biệt trong bối cảnh ngày càng nhiều người lựa chọn chế độ ăn chay linh hoạt để bảo vệ sức khỏe, đã thôi thúc bà rẽ hướng và xây dựng mục tiêu dài hạn: phát triển Lemit Foods trở thành doanh nghiệp tiên phong sản xuất protein thực vật từ mít tại Việt Nam. Định hướng này không chỉ gắn với mong muốn mang đến sản phẩm tốt cho người tiêu dùng mà còn góp phần gia tăng giá trị cho nông sản Việt Nam.
Với tâm huyết của một người con quê Hậu Giang, bà Nhung còn ấp ủ giấc mơ xây dựng hình ảnh địa phương gắn liền với những sản phẩm đặc trưng từ mít, bên cạnh các đặc sản đã quen thuộc như khóm Cầu Đúc hay cá thác lác. Xa hơn, bà kỳ vọng có thể phát triển du lịch gắn với cây mít, biến loại nông sản này thành một phần bản sắc của vùng đất.
Song song với việc khẳng định thương hiệu trên thị trường, bà Cao Thị Cẩm Nhung cũng hướng đến giá trị xã hội, đó là tạo thêm việc làm cho lao động địa phương và hình thành một chuỗi phát triển bền vững từ cây mít, mang lại lợi ích cho cả người trồng lẫn cộng đồng.
Thay vì phụ thuộc vào kênh bán quả tươi, bà đã lựa chọn hướng phát triển theo mô hình nông nghiệp bền vững, tận dụng những quả không đạt chuẩn ngoại hình để sản xuất sâu hơn. Đầu năm 2022, thương hiệu Lemit Foods chính thức ra mắt với 03 dòng sản phẩm đầu tiên gồm pate, chả cá và bánh phồng từ mít non. Chỉ sau 03 tháng, doanh số đã tăng gần 30%, đánh dấu tín hiệu tích cực cho một mô hình khởi nghiệp còn mới mẻ.
Theo chia sẻ của bà Cao Thị Cẩm Nhung, nguồn nguyên liệu mít non ở địa phương rất dồi dào bởi trong quá trình canh tác, nông dân thường tỉa bớt quả để cây tập trung dinh dưỡng cho những trái còn lại. Việc tận dụng phần nguyên liệu này không chỉ gia tăng giá trị kinh tế cho cây mít mà còn góp phần phát triển bền vững và giảm thiểu tác động đến môi trường. Với tầm nhìn đó, Lemit Foods hướng đến mục tiêu mang đến nhiều lựa chọn ẩm thực lành mạnh, phù hợp xu thế ăn chay, ăn kiêng, đồng thời khuyến khích thói quen tiêu dùng thân thiện với sức khỏe và hệ sinh thái.
Xu hướng tìm kiếm nguồn đạm bền vững ngày càng trở nên cấp thiết khi nhiều nghiên cứu chỉ ra rằng ngành chăn nuôi và các lĩnh vực liên quan chiếm tới 51% lượng phát thải khí nhà kính toàn cầu, đồng thời góp phần gây mất rừng và ô nhiễm nước. Bên cạnh yếu tố môi trường, động lực tiêu dùng thịt thực vật còn đến từ nhu cầu ăn chay vì lý do tôn giáo, chăm sóc sức khỏe và lối sống thân thiện với thiên nhiên. Trong bối cảnh đó, nguồn protein có nguồn gốc từ mít được xem là giải pháp tiềm năng.
Về định hướng cụ thể, bà Cao Thị Cẩm Nhung cho biết mô hình kinh doanh của Lemit Foods được xây dựng theo triết lý kinh tế tuần hoàn, trong đó phụ phẩm nông nghiệp như mít non, hạt và xơ mít được tận dụng để chế biến thành thực phẩm giá trị cao. Cách tiếp cận này không chỉ hạn chế lãng phí mà còn tối ưu hóa nguồn tài nguyên sẵn có. Tầm nhìn dài hạn của doanh nghiệp là hình thành hệ sinh thái sản phẩm từ mít, đóng vai trò thay thế nguồn đạm động vật đầu tiên tại Việt Nam.
Khác với cách thu mua rời rạc, doanh nghiệp xây dựng mô hình hợp tác với nông dân địa phương, đảm bảo quy chuẩn canh tác không tồn dư hóa chất bảo vệ thực vật, không sử dụng kháng sinh hay chất bảo quản. Đây chính là nền tảng để thương hiệu hướng đến việc đạt các chứng nhận xanh và tiêu chuẩn quốc tế trong thời gian tới.
Hiện công ty đã ký kết hợp đồng bao tiêu với gần 50 hộ dân tại địa phương, tổng diện tích liên kết khoảng 500 ha. Nguyên liệu mít non được thu mua ổn định ở mức khoảng 5.000 đồng/kg, trung bình mỗi tháng Lemit Foods tiêu thụ từ 1,5 - 3 tấn để đưa vào sản xuất. Việc khai thác gần như toàn bộ trái mít, ngoại trừ phần vỏ, không chỉ giúp gia tăng thu nhập cho nông dân mà còn nâng cao giá trị kinh tế của loại cây trồng đặc sản vùng Đồng bằng sông Cửu Long.
Theo báo cáo tác động được UNDP công nhận năm 2024, các sản phẩm từ mít của Lemit Foods giúp giảm 60 - 90% lượng khí thải so với thịt động vật. Ngoài ra, quy trình sản xuất còn có khả năng cô lập khoảng 28.000 tấn CO₂ mỗi năm. Tương đương lượng phát thải của gần 6.000 ô tô, đồng thời góp phần cắt giảm ít nhất 20% phụ phẩm từ loại nông sản này.
Trong giai đoạn cao điểm của mùa ăn kiêng theo tôn giáo, hoạt động sản xuất của Công ty CP Công nghệ Thực phẩm Sáng tạo (thương hiệu Lemit Foods) tăng trưởng vượt bậc, đạt gấp 3-4 lần so với những tháng bình thường. Không chỉ được người tiêu dùng trong nước ưa chuộng, các dòng sản phẩm như pa-tê và chả lụa từ mít còn được một số nhà nhập khẩu đưa ra thị trường nước ngoài. Bà Cao Thị Cẩm Nhung, người sáng lập Lemit Foods, cho biết hiện đơn vị đang khẩn trương cải thiện cơ sở hạ tầng để đáp ứng số lượng đơn đặt hàng ngày càng tăng từ châu Âu, Mỹ và Campuchia.
Theo bà Cao Thị Cẩm Nhung, thói quen ăn chay vì tín ngưỡng vẫn duy trì ổn định, trong khi nhóm khách hàng lựa chọn chế độ ăn ít thịt vì sức khỏe và môi trường đang phát triển rất nhanh. Với nguồn mít non dồi dào tại Việt Nam, Lemit Foods có lợi thế lớn để đa dạng hóa sản phẩm chay phục vụ nhu cầu tiêu dùng trong và ngoài nước.
Hơn thế nữa, trong bối cảnh khí hậu toàn cầu thay đổi nhanh chóng, nhiều loại cây lương thực thiết yếu như lúa gạo, bắp hay lúa mì đang đứng trước nguy cơ suy giảm năng suất, thậm chí bị ảnh hưởng trực tiếp đến sự tồn tại. Ngược lại, mít lại cho thấy khả năng thích nghi cao, có thể trở thành nguồn thực phẩm thay thế tiềm năng và ngày càng giữ vai trò quan trọng trong chuỗi giá trị dinh dưỡng của tương lai.
Theo các chuyên gia dẫn chứng, nhiều tập đoàn thực phẩm lớn trên thế giới đã bắt đầu quan tâm mạnh mẽ đến xu hướng sử dụng nguyên liệu từ thực vật. Một đơn vị uy tín tại châu Âu là Innova đã khảo sát và ghi nhận trong số 8 loại nguyên liệu phổ biến để sản xuất sản phẩm thay thế thịt, mít đang ngày càng được ưa chuộng ngang hàng với đậu nành hay đậu lăng. Loại quả này đã khẳng định được chỗ đứng tại các thị trường khó tính như Mỹ, Úc, Anh và nhiều quốc gia châu Âu, châu Á,..
Tuy nhiên, bà Cao Thị Cẩm Nhung nhận định rằng thách thức nằm ở sự khác biệt về khẩu vị. Khách hàng trong nước và nhiều thị trường châu Á thường nhập nguyên liệu thô về chế biến theo công thức riêng, trong khi cộng đồng kiều bào Việt lại ưa chuộng sản phẩm thành phẩm. Để khai thác tối đa giá trị gia tăng, theo bà, các doanh nghiệp cần đầu tư nghiên cứu thêm nhiều dòng sản phẩm phù hợp khẩu vị châu Âu và Mỹ, từ đó gia tăng cơ hội xuất khẩu với mức giá trị cao hơn.
|
|
|
Vào năm 2023, dự án Lemit Foods ghi dấu ấn tại cuộc thi Social Business Creation (SBC) 2023, sân chơi toàn cầu về sáng tạo kinh doanh xã hội do Trường Đại học HEC Montréal (Canada) phối hợp cùng Giáo sư Muhammad Yunus - người đạt giải Nobel Hòa bình năm 2006, khởi xướng và bảo trợ chuyên môn. Lemit Foods đã xuất sắc nằm trong nhóm 16 dự án nổi bật nhất trong tổng số 500 sáng kiến khởi nghiệp có tác động xã hội toàn cầu, đồng thời được công nhận là nhà đầu tư cộng đồng.
Khi tham gia đấu trường quốc tế, đội ngũ Lemit Foods không chỉ tìm kiếm cơ hội cọ xát mà còn hướng đến việc tiếp thu những kiến thức tiên tiến về mô hình kinh doanh xã hội, phát triển bền vững và kinh tế tuần hoàn. Những kinh nghiệm thu nhận được sẽ được áp dụng trực tiếp vào hoạt động sản xuất - kinh doanh tại Việt Nam, góp phần nâng cao hiệu quả và sức cạnh tranh của doanh nghiệp.
Theo bà Cao Thị Cẩm Nhung, trong vòng 05 năm tới, Lemit Foods đặt mục tiêu tăng tốc phát triển bằng cách mở rộng hợp tác với các chuyên gia trong lĩnh vực nghiên cứu sản phẩm, tiếp thị, bán hàng và canh tác nông nghiệp thân thiện môi trường. Chiến lược này nhằm tối ưu hóa hoạt động, giảm chi phí và khẳng định vị thế tiên phong trong ngành thực phẩm thực vật tại Việt Nam.
Dù được đánh giá giàu tiềm năng, nhà sáng lập dự án Lemit Foods vẫn thẳng thắn nhìn nhận hành trình khởi nghiệp với mô hình kinh doanh hoàn toàn mới vẫn còn nhiều thách thức. Để đưa sản phẩm ra thị trường, doanh nghiệp phải dành nguồn vốn lớn cho cơ sở hạ tầng, máy móc và dây chuyền sản xuất, đồng thời đầu tư công sức cho quá trình nghiên cứu và phát triển. Việc hoàn tất các thủ tục pháp lý, giấy chứng nhận liên quan đến an toàn thực phẩm cũng đòi hỏi nhiều thời gian và nỗ lực.
Tuy bước đầu được người tiêu dùng quan tâm, các sản phẩm từ mít vẫn còn khá mới mẻ. Do định vị dành cho nhóm khách hàng ăn chay, ăn kiêng hoặc quan tâm đến dinh dưỡng vì sức khỏe, mức độ tiếp cận thị trường còn hạn chế. Để vượt qua rào cản này, Lemit Foods tận dụng thế mạnh về nguồn nguyên liệu tại chỗ nhằm kiểm soát chi phí, đồng thời vẫn đảm bảo giá trị dinh dưỡng và khả năng thay thế thịt động vật. Đây cũng là hướng đi giúp mở rộng đầu ra và gia tăng sức cạnh tranh cho thương hiệu.
Song song với việc xây dựng doanh nghiệp, CEO của Lemit Foods còn phát triển các kênh bán hàng trực tuyến trên website và mạng xã hội, mở rộng khả năng tiếp cận thị trường. Hiện nay, sản phẩm của Lemit Foods chủ yếu được phân phối qua kênh trực tuyến, các cơ sở tôn giáo cũng như những đơn vị cần nguyên liệu mít để chế biến món chay. Song song đó, công ty đang triển khai chiến lược tiếp thị đa kênh, bước đầu tập trung vào thương mại xã hội, mở rộng mạng lưới đại lý, phát triển sản phẩm quà tặng cho tổ chức và bắt đầu hợp tác với các đối tác xuất khẩu.
Đến nay, danh mục sản phẩm của Lemit Foods ngày càng phong phú với nhiều lựa chọn như snack vị phô mai và muối hồng, khô mít hay mọc mít... Khi được thị trường đón nhận tích cực, Lemit Foods mạnh dạn đầu tư thêm nhà xưởng, máy móc để phát triển dự án. Được biết, Lemit Foods hiện phân phối bốn nhóm sản phẩm chính gồm pate, chả giò, chả lụa và nguyên liệu mít sơ chế, với tổng cộng 35 mã hàng. Trong đó, chả giò là mặt hàng tăng trưởng ấn tượng nhất, đạt mức trên 15% mỗi quý, khẳng định sức hút của thực phẩm từ mít trong xu hướng thay thế thịt động vật tại Việt Nam.
Cũng trong năm 2023, dưới sự dẫn dắt của bà Cao Thị Cẩm Nhung, Lemit Foods đã ghi dấu ấn trên hành trình khởi nghiệp khi liên tiếp gặt hái nhiều thành tích nổi bật như giành giải Nhất cuộc thi Khởi nghiệp tỉnh Hậu Giang, lọt vào TOP 12 dự án xuất sắc tại vòng chung kết khu vực của cuộc thi Phụ nữ khởi nghiệp toàn quốc và được vinh danh trong tốp 100 Start-up Wheel - sân chơi toàn cầu với sự tham gia của hơn 2.000 doanh nghiệp. Thành công này không chỉ khẳng định tiềm năng của Lemit Foods mà còn mở ra cơ hội kết nối và phát triển trên thị trường quốc tế.
