14:13, 01/10/2025
Viện Sở hữu trí tuệ, Khởi nghiệp và Đổi mới sáng tạo thuộc trường Đại học Luật Thành phố Hồ Chí Minh (ULAW) đã trở thành đầu mối quan trọng trong việc thúc đẩy nghiên cứu, đào tạo và phổ biến tri thức về sở hữu trí tuệ, đồng thời kết nối học thuật với thực tiễn. Trên nền tảng 10 năm hoạt động của Trung tâm Sở hữu trí tuệ, Viện đã góp phần xây dựng một hệ sinh thái đổi mới sáng tạo và khởi nghiệp năng động, hướng đến phát triển bền vững cho cộng đồng và doanh nghiệp.
Hiện nay, trong lĩnh vực khởi nghiệp trẻ, các cơ sở đào tạo đại học tại Việt Nam đang không ngừng mở rộng vai trò vừa là trung tâm cung cấp tri thức, vừa là hạt nhân kết nối các nguồn lực xã hội. Tại trường Đại học Luật Thành phố Hồ Chí Minh, định hướng này được thể hiện rõ nét qua nhiều hoạt động gắn liền với nghiên cứu, giảng dạy và phục vụ cộng đồng trong suốt thời gian qua.
Ngày 15/11/2024, trường Đại học Luật Thành phố Hồ Chí Minh chính thức công bố thành lập Viện Sở hữu trí tuệ, Khởi nghiệp và Đổi mới sáng tạo (tiền thân là Trung tâm Sở hữu trí tuệ thuộc Trường được thành lập từ năm 2014). Việc ra đời của Viện đánh dấu một bước tiến quan trọng trong chiến lược phát triển của nhà trường, với mục tiêu thúc đẩy môi trường học thuật gắn kết chặt chẽ cùng nhu cầu thực tiễn, đồng thời tạo nền tảng cho hệ sinh thái đổi mới sáng tạo và khởi nghiệp bền vững.
Được biết, Trung tâm Sở hữu trí tuệ (Intellectual Property Center of HCMC Law University) - đơn vị trực thuộc trường Đại học Luật Thành phố Hồ Chí Minh cũng bước sang cột mốc 10 năm hoạt động. Trung tâm được thành lập theo Quyết định số 2260/QĐ-ĐHL ngày 12/12/2014 của Hiệu trưởng trường Đại học Luật Thành phố Hồ Chí Minh và đến nay đã góp phần quan trọng trong việc nghiên cứu, đào tạo và phổ biến kiến thức về sở hữu trí tuệ, trở thành nền tảng vững chắc cho sự ra đời của Viện Sở hữu trí tuệ, Khởi nghiệp và Đổi mới sáng tạo.
Với tầm nhìn chiến lược, Trung tâm hướng tới việc trở thành một trong những đơn vị trọng điểm đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao về sở hữu trí tuệ, đồng thời là hình mẫu tiêu biểu trong hệ thống các cơ sở giáo dục đại học và học viện chuyên trách. Trung tâm phấn đấu trở thành đối tác đáng tin cậy của doanh nghiệp trong quá trình xây dựng, khai thác và bảo vệ tài sản trí tuệ, cũng như là một cơ quan tham vấn chính sách pháp luật uy tín, luôn cân nhắc lợi ích cộng đồng và sự phát triển bền vững của xã hội.
Bên cạnh đó, Trung tâm nỗ lực nâng cao năng lực nhận thức và vận dụng kiến thức pháp luật, đồng thời trang bị kỹ năng thực hành chuyên môn trong lĩnh vực sở hữu trí tuệ một cách bài bản, khoa học và thiết thực cho nhiều đối tượng khác nhau. Trung tâm đi tiên phong trong việc tham mưu chiến lược và chính sách sở hữu trí tuệ cho trường Đại học Luật Thành phố Hồ Chí Minh, đồng thời kết nối đội ngũ chuyên gia để hỗ trợ doanh nghiệp xây dựng chiến lược quản lý tài sản trí tuệ. Qua những hoạt động này, Trung tâm góp phần thúc đẩy sự phát triển bền vững, sáng tạo và cạnh tranh công bằng, giúp doanh nghiệp làm chủ công nghệ và phù hợp với xu hướng hội nhập quốc tế.
Theo đó, Tiến sĩ Lê Trường Sơn - Hiệu trưởng trường Đại học Luật Thành phố Hồ Chí Minh, nhấn mạnh rằng trong những năm gần đây, cùng với tốc độ phát triển mạnh mẽ của khoa học công nghệ và nền kinh tế tri thức, vai trò của sở hữu trí tuệ đã trở thành một yếu tố then chốt quyết định sự tăng trưởng bền vững của các tổ chức, doanh nghiệp và quốc gia. Nhận thức được tầm quan trọng này, nhà trường đã triển khai sáng kiến thành lập Viện Sở hữu trí tuệ, Khởi nghiệp và Đổi mới sáng tạo, nhằm tạo ra một không gian học thuật gắn liền với thực tiễn, thúc đẩy nghiên cứu và phát triển ý tưởng sáng tạo.
Viện được xây dựng với mục tiêu cung cấp những kiến thức chuyên sâu cùng các giải pháp pháp lý thực tiễn, hỗ trợ việc bảo vệ quyền sở hữu trí tuệ trong bối cảnh hội nhập quốc tế ngày càng sâu rộng. Đây là bước đi chiến lược giúp nhà trường không chỉ nâng cao năng lực nghiên cứu mà còn góp phần định hình môi trường học thuật gắn kết với nhu cầu thực tế của xã hội và thị trường.
Sự ra đời của Viện Sở hữu trí tuệ, Khởi nghiệp và Đổi mới sáng tạo còn mở ra cơ hội để sinh viên và giảng viên hiện thực hóa các ý tưởng sáng tạo thành những sản phẩm có giá trị ứng dụng cao. Đồng thời, Viện đóng vai trò là cầu nối giữa các nghiên cứu học thuật và nhu cầu của doanh nghiệp, tạo điều kiện cho việc triển khai các giải pháp đổi mới, khởi nghiệp, góp phần nâng cao năng lực cạnh tranh và thúc đẩy phát triển bền vững trong cộng đồng.
Trong một sự kiện, ông Lưu Hoàng Long - Cục trưởng Cục Sở hữu trí tuệ đã nhấn mạnh vai trò quan trọng của sở hữu trí tuệ trong việc thúc đẩy sáng tạo, phát triển kinh tế. Ông Lưu Hoàng Long cũng cho biết, sự phát triển mạnh mẽ của các tập đoàn lớn trên thế giới như Apple, Microsoft… đều dựa trên tài sản trí tuệ, từ sáng chế, nhãn hiệu, đến bí mật kinh doanh và phần mềm. Đây là bằng chứng rõ ràng rằng, trong kỷ nguyên số, tài sản vô hình, đặc biệt là sở hữu trí tuệ, chính là chìa khóa cho sự phát triển bứt phá.
Đảng và Nhà nước ta xác định khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số là 03 trụ cột chiến lược để đưa đất nước vươn lên trở thành quốc gia phát triển, thu nhập cao vào năm 2045, khi nước Việt Nam tròn 100 năm tuổi. Trong cả ba trụ cột này, sở hữu trí tuệ đóng vai trò then chốt.
Cục Sở hữu trí tuệ luôn xác định sở hữu trí tuệ là một trong những trụ cột quan trọng nhất của chiến lược đổi mới sáng tạo quốc gia. Cục đã và đang tích cực phối hợp cùng các cơ quan, bộ, ngành liên quan tổ chức các chương trình nâng cao nhận thức về sở hữu trí tuệ, hỗ trợ cộng đồng hiểu rõ hơn về quyền và nghĩa vụ trong việc bảo vệ tài sản trí tuệ.
Với những thông tin trên, Tiến sĩ Lê Trường Sơn - Hiệu trưởng trường Đại học Luật Thành phố Hồ Chí Minh, cũng nhấn mạnh rằng trong những năm gần đây, cùng với tốc độ phát triển mạnh mẽ của khoa học công nghệ và nền kinh tế tri thức, vai trò của sở hữu trí tuệ đã trở thành một yếu tố then chốt quyết định sự tăng trưởng bền vững của các tổ chức, doanh nghiệp và quốc gia. Nhận thức được tầm quan trọng này, nhà trường đã triển khai sáng kiến thành lập Viện Sở hữu trí tuệ, Khởi nghiệp và Đổi mới sáng tạo, nhằm tạo ra một không gian học thuật gắn liền với thực tiễn, thúc đẩy nghiên cứu và phát triển ý tưởng sáng tạo.
Viện được xây dựng với mục tiêu cung cấp những kiến thức chuyên sâu cùng các giải pháp pháp lý thực tiễn, hỗ trợ việc bảo vệ quyền sở hữu trí tuệ trong bối cảnh hội nhập quốc tế ngày càng sâu rộng. Đây là bước đi chiến lược giúp nhà trường không chỉ nâng cao năng lực nghiên cứu mà còn góp phần định hình môi trường học thuật gắn kết với nhu cầu thực tế của xã hội và thị trường.
Sự ra đời của Viện Sở hữu trí tuệ, Khởi nghiệp và Đổi mới sáng tạo còn mở ra cơ hội để sinh viên và giảng viên hiện thực hóa các ý tưởng sáng tạo thành những sản phẩm có giá trị ứng dụng cao. Đồng thời, Viện đóng vai trò là cầu nối giữa các nghiên cứu học thuật và nhu cầu của doanh nghiệp, tạo điều kiện cho việc triển khai các giải pháp đổi mới, khởi nghiệp, góp phần nâng cao năng lực cạnh tranh và thúc đẩy phát triển bền vững trong cộng đồng.
Theo lãnh đạo trường Đại học Luật Thành phố Hồ Chí Minh, với sự ra đời của Viện Sở hữu trí tuệ, Khởi nghiệp và Đổi mới sáng tạo, nhiều ý tưởng khởi nghiệp sẽ được ươm mầm và phát triển, mang lại lợi ích không chỉ cho các tác giả mà còn cho cộng đồng và xã hội. Đồng thời, sự kiện này cũng phản ánh nỗ lực của nhà trường trong việc hiện thực hóa mục tiêu của Bộ Giáo dục và Đào tạo theo Nghị quyết số 66/NQ-CP ngày 09/5/2024, về xây dựng và phát huy vai trò của đội ngũ doanh nhân Việt Nam trong giai đoạn mới, từ đó tạo động lực cho sự phát triển kinh tế tri thức và đổi mới sáng tạo trên cả nước.
Bên cạnh đó, ông Tiến sĩ Lê Trường Sơn nhấn mạnh rằng một trong những định hướng đến năm 2030 là đảm bảo 100% cơ sở giáo dục đại học tích hợp tinh thần doanh nhân và khởi nghiệp vào chương trình giảng dạy, các hoạt động sinh hoạt công dân và định hướng nghề nghiệp cho sinh viên. Theo ông, việc lồng ghép các nội dung này không chỉ giúp sinh viên nâng cao năng lực sáng tạo và kỹ năng thực hành, mà còn tạo tiền đề để họ tự tin triển khai các dự án khởi nghiệp, đóng góp vào sự phát triển bền vững của cộng đồng và xã hội.
Tại Lễ ra mắt, ông Trần Lê Hồng - Phó Cục trưởng Cục Sở hữu trí tuệ cũng phát biểu rằng sự ra đời và phát triển của ULAW là một dấu mốc quan trọng, phản ánh bước tiến vượt bậc của các hoạt động sở hữu trí tuệ, khởi nghiệp và đổi mới sáng tạo tại Việt Nam trong bối cảnh chuyển đổi mô hình tăng trưởng dựa trên khoa học và công nghệ. Đại diện Cục cũng đánh giá cao mối quan hệ hợp tác bền chặt giữa Trường Đại học Luật Thành phố Hồ Chí Minh và Viện, ghi nhận hơn 10 năm phối hợp với Viện và hơn 20 năm đồng hành cùng nhà trường. Đặc biệt, Trường Đại học Luật Thành phố hiện là cơ sở duy nhất tại Việt Nam tổ chức các khóa đào tạo hành nghề trong lĩnh vực sở hữu công nghiệp.
Trước hết, tiền thân của Viện là Trung tâm Sở hữu trí tuệ được thành lập từ năm 2014. Tiếp theo, qua quá trình phát triển, Trung tâm đã mở rộng thành Viện Sở hữu trí tuệ, Khởi nghiệp và Đổi mới sáng tạo, mang đến ba chức năng trọng tâm, bổ trợ lẫn nhau. Đó là, Viện triển khai các chương trình đào tạo ngắn hạn về sở hữu trí tuệ, khởi nghiệp và đổi mới sáng tạo, phục vụ cả đối tượng trong và ngoài trường, nhằm trang bị kiến thức và kỹ năng thực tiễn. Song song với đó, Viện thực hiện và hợp tác nghiên cứu khoa học, nâng cao chất lượng nghiên cứu và ứng dụng kiến thức trong các lĩnh vực này, đồng thời đóng vai trò là cơ sở kết nối giữa học thuật và doanh nghiệp. Cuối cùng, Viện cung cấp chuyên gia, tư vấn pháp luật và hỗ trợ các hoạt động khoa học công nghệ, khơi nguồn sáng tạo cho học sinh, sinh viên, từ đó góp phần nâng cao giá trị xã hội và phát triển cộng đồng.
Cụ thể, Viện tập trung triển khai các chương trình đào tạo ngắn hạn nhằm đáp ứng nhu cầu học tập và nâng cao năng lực thực hành của xã hội. Theo đó, Viện tổ chức các khóa bồi dưỡng và tập huấn chuyên sâu về sở hữu trí tuệ, đồng thời phối hợp với các cơ quan, tổ chức và chuyên gia để triển khai các chương trình đào tạo đa dạng. Ngoài ra, Viện còn thiết kế các khóa học phù hợp theo yêu cầu của cá nhân và đơn vị, giúp người học tiếp cận kiến thức pháp lý một cách hiệu quả và thiết thực.
Song song với hoạt động đào tạo, Viện thực hiện vai trò tư vấn pháp luật, truyền thông và phổ biến kiến thức về sở hữu trí tuệ. Viện cung cấp dịch vụ tư vấn chuyên môn cho các cá nhân và tổ chức, đồng thời triển khai các chiến dịch thông tin, hội thảo và hoạt động liên kết nhằm nâng cao nhận thức về pháp luật sở hữu trí tuệ trong cộng đồng. Hoạt động này không chỉ giúp bảo vệ quyền lợi cho người dân và doanh nghiệp mà còn tạo điều kiện thuận lợi cho việc áp dụng kiến thức pháp luật vào thực tiễn kinh doanh và sáng tạo.
Ngoài ra, Viện đảm nhận chức năng của một đơn vị chuyên trách về sở hữu trí tuệ của trường Đại học Luật Thành phố Hồ Chí Minh. Trong vai trò này, Viện hỗ trợ Hiệu trưởng chỉ đạo và quản lý toàn bộ hoạt động liên quan đến sở hữu trí tuệ, từ xây dựng kế hoạch quản lý, phát triển văn bản hướng dẫn thực thi quy định, đến ghi nhận, khai báo và quản lý tài sản trí tuệ của đơn vị. Đồng thời, Viện sẽ tư vấn về việc xác lập quyền sở hữu trí tuệ, giám sát việc thực hiện quyền, thúc đẩy thương mại hóa tài sản trí tuệ và triển khai các nghiên cứu khoa học nhằm nâng cao chất lượng hoạt động sở hữu trí tuệ trong nhà trường.
Để đảm bảo chất lượng và uy tín cho các chương trình đào tạo, Viện Sở hữu trí tuệ, Khởi nghiệp và Đổi mới sáng tạo chú trọng xây dựng đội ngũ giảng viên giàu kinh nghiệm và có chuyên môn sâu. Viện thường xuyên kết nối với các chuyên gia hàng đầu trong lĩnh vực sở hữu trí tuệ, khởi nghiệp và đổi mới sáng tạo, nhằm mang đến những kiến thức thực tiễn, sát với nhu cầu của học viên.
Hơn thế nữa, Viện không ngừng mở rộng mạng lưới giảng viên, mời gọi những người có kinh nghiệm thực tế và chuyên môn nghề nghiệp tham gia giảng dạy. Sự kết hợp này giúp các khóa học do Viện tổ chức không chỉ giàu tính khoa học mà còn ứng dụng trực tiếp vào thực tiễn, tạo điều kiện để học viên lĩnh hội kiến thức một cách hiệu quả và thấy rõ giá trị thiết thực từ các chương trình đào tạo.
Thông qua việc tập trung vào chất lượng giảng dạy và khai thác kinh nghiệm của đội ngũ chuyên gia, Viện khẳng định vai trò là một điểm đến uy tín, nơi cung cấp kiến thức và kỹ năng cần thiết cho những cá nhân và tổ chức mong muốn nâng cao năng lực về sở hữu trí tuệ và đổi mới sáng tạo.
Trong thời gian phát triển, Viện đã tổ chức nhiều khóa đào tạo chuyên sâu nhằm nâng cao năng lực và kỹ năng thực tiễn cho người học trong lĩnh vực sở hữu trí tuệ. Từ năm 2007 đến nay, Trường Đại học Luật Thành phố Hồ Chí Minh phối hợp với Cục Sở hữu trí tuệ Việt Nam triển khai hơn 12 khóa đào tạo tại Thành phố Hồ Chí Minh và Hà Nội, mỗi khóa thu hút hơn 100 học viên. Những chương trình này không chỉ cung cấp kiến thức chuyên môn vững chắc mà còn giúp học viên thành thạo các kỹ năng nghiệp vụ, đáp ứng nhu cầu phát triển nhân lực trong bối cảnh hội nhập và đổi mới.
Viện Sở hữu trí tuệ, Khởi nghiệp và Đổi mới sáng tạo trường Đại học Luật Thành phố đã ghi nhận những thành tựu nổi bật trong công tác đào tạo chuyên sâu về sở hữu trí tuệ. Mỗi khóa đào tạo thường thu hút hơn 100 học viên, cho thấy sức lan tỏa và nhu cầu cao về kiến thức chuyên môn trong lĩnh vực này.
Đặc biệt, trong khuôn khổ dự án “Đào tạo chuyên sâu về sở hữu trí tuệ cho khu vực Nam Bộ và Tây Nguyên” giai đoạn 2018 - 2019, Viện đã thiết kế các khóa học chuyên biệt phù hợp với từng nhóm đối tượng khác nhau. Chương trình hướng tới doanh nghiệp sản xuất và dịch vụ, doanh nghiệp kinh doanh các sản phẩm đặc thù của địa phương, giảng viên các khối khoa học tự nhiên, kỹ thuật, công nghệ, kinh tế, tài chính, marketing, khoa học xã hội, nhân văn, nghệ thuật và kiến trúc, cũng như cán bộ quản lý thị trường, hải quan, công an kinh tế, Tòa án và Viện kiểm sát. Việc phân nhóm này giúp học viên được trang bị kiến thức sát thực tế, nâng cao kỹ năng ứng dụng pháp luật sở hữu trí tuệ trong công việc, đồng thời đóng góp vào sự phát triển bền vững của các tổ chức và doanh nghiệp trong khu vực.
Nhận thức tầm quan trọng của việc bảo vệ quyền sở hữu trí tuệ trong quá trình sáng tạo, ứng dụng và chuyển giao kết quả nghiên cứu khoa học và công nghệ, trường Đại học Luật Thành phố Hồ Chí Minh đã thiết lập quan hệ hợp tác chiến lược với Cục Sở hữu trí tuệ Việt Nam từ ngày 15/4/2015. Thỏa thuận này nhằm tạo ra một khuôn khổ hợp tác bền vững, vừa nâng cao hiệu quả hoạt động của Cục Sở hữu trí tuệ, vừa thúc đẩy các hoạt động sở hữu trí tuệ ngay trong môi trường học thuật của nhà trường.
Quan hệ hợp tác này không chỉ khẳng định vị thế của Viện như một trung tâm đào tạo và nghiên cứu uy tín, mà còn góp phần mở rộng mạng lưới chuyên gia, kết nối giữa học thuật và thực tiễn, đáp ứng nhu cầu ngày càng cao về phát triển nguồn nhân lực và tri thức sở hữu trí tuệ tại Việt Nam.
Tại Lễ ra mắt, Viện đã ký kết hợp đồng phối hợp tổ chức các chương trình đào tạo với Đoàn Luật sư tỉnh Đồng Nai, đồng thời thiết lập biên bản ghi nhớ hợp tác với Hội Sở hữu trí tuệ Thành phố Hồ Chí Minh. Những thỏa thuận này mở ra nhiều cơ hội hợp tác trong lĩnh vực đào tạo, nghiên cứu và triển khai hoạt động sở hữu trí tuệ, đồng thời tạo nền tảng để Viện phát huy vai trò kết nối với các đơn vị đối tác trong thời gian tới.
Cùng với các nghi thức ký kết, chương trình cũng diễn ra tọa đàm với chủ đề “Hợp tác về sở hữu trí tuệ, khởi nghiệp và đổi mới sáng tạo trong các cơ sở đào tạo đại học và phục vụ cộng đồng”, thu hút sự tham gia đông đảo của các chuyên gia, giảng viên trong lĩnh vực sở hữu trí tuệ và sinh viên. Tại tọa đàm, các bên đã thống nhất kế hoạch ký kết biên bản ghi nhớ hợp tác trong các hoạt động đào tạo, hội thảo và trao đổi chuyên gia giữa 04 đơn vị: Viện Sở hữu trí tuệ, Khởi nghiệp và Đổi mới sáng tạo trường Đại học Luật Thành phố Hồ Chí Minh, Sở Khoa học và Công nghệ Thành phố Hồ Chí Minh, Trung tâm Phát triển Khoa học và Công nghệ trẻ Thành đoàn Thành phố Hồ Chí Minh và Hội Sở hữu trí tuệ Thành phố Hồ Chí Minh. Qua đó, Viện khẳng định vai trò trung tâm trong việc kết nối học thuật, chuyên gia và cộng đồng, đồng thời tạo tiền đề thúc đẩy sáng tạo và khởi nghiệp tại các cơ sở giáo dục đại học và ngoài xã hội.
