08:58, 15/08/2025
Fleet Management System (FMS) là giải pháp do nhóm sinh viên Trường Đại học Sư phạm Kỹ thuật Thành phố Hồ Chí Minh (HCMUTE) phát triển nhằm hỗ trợ quản lý hiệu quả đội xe vận chuyển hóa chất nguy hiểm - một lĩnh vực đòi hỏi tiêu chuẩn an toàn và giám sát nghiêm ngặt. Giải pháp này được giới thiệu tại chương trình eProjects Innovation Showcase 2025 diễn ra ngày 25/7/2025 vừa qua, do Đại học Bang Arizona (Mỹ) phối hợp cùng Tập đoàn Dow tổ chức, với mục tiêu tìm kiếm các sáng kiến đổi mới sáng tạo có khả năng ứng dụng thực tiễn.
Được biết, “eProjects Innovation Showcase 2025” là sân chơi đổi mới sáng tạo do Đại học Bang Arizona (ASU) và Công ty Dow Vietnam đồng tổ chức tại Thành phố Hồ Chí Minh, nhằm tạo cơ hội cho sinh viên kỹ thuật thể hiện năng lực ứng dụng kiến thức vào giải quyết các bài toán công nghiệp thực tiễn.
Sự kiện là điểm nhấn của chương trình ASU & Dow Vietnam STEM, diễn ra với sự cố vấn chuyên môn từ các doanh nghiệp hàng đầu như Dow Vietnam, Rockwell Automation, First Solar và HBQ Technology, cùng sự phối hợp của nhiều trường đại học kỹ thuật trong nước.
Dưới sự đồng hành của Đại học Bang Arizona (ASU) - vị trí số 1 tại Mỹ về đổi mới suốt 10 năm liền, chương trình không chỉ trang bị nền tảng kỹ thuật vững chắc mà còn tạo môi trường để sinh viên phát triển các năng lực bổ trợ quan trọng như giao tiếp hiệu quả, quản lý dự án và tư duy giải pháp toàn diện.
Trong suốt nhiều tháng, các đội sinh viên đã làm việc chặt chẽ với các cố vấn doanh nghiệp để nghiên cứu, phát triển nguyên mẫu giải pháp đáp ứng yêu cầu thực tế. Cả 07 đội thi đến từ các trường đại học kỹ thuật hàng đầu trên toàn quốc đã trình bày các sản phẩm sáng tạo trải rộng trong nhiều lĩnh vực. Các chủ đề trải dài từ trí tuệ nhân tạo, tự động hóa, logistics cho đến công nghệ truyền thông thời gian thực đã thể hiện rõ tư duy hệ thống, khả năng đổi mới và tính thực tiễn cao trong từng dự án.
Trong lĩnh vực vận tải hóa chất hiện nay, các hệ thống quản lý thường thiếu sự tích hợp toàn diện, chưa đáp ứng đầy đủ yêu cầu về giám sát tình trạng phương tiện, đảm bảo tuân thủ các quy chuẩn an toàn và tối ưu hóa lộ trình vận chuyển. Việc quản lý rời rạc, thủ công hoặc không có khả năng theo dõi theo thời gian thực có thể dẫn đến rủi ro nghiêm trọng về an toàn, gia tăng chi phí vận hành và làm giảm hiệu quả logistics.
Theo báo cáo, ngành logistics hóa chất toàn cầu đạt quy mô hơn 241 tỷ USD vào năm 2024 và dự kiến vượt mốc 300 tỷ USD trước năm 2033 (IMARC Group), chi phí vận chuyển hiện chiếm khoảng 25% tổng chi phí chuỗi cung ứng của các doanh nghiệp hóa chất (Gitnux). Việc vận hành trong môi trường yêu cầu tiêu chuẩn an toàn cao khiến các doanh nghiệp phải chi trả thêm 15 - 25% chi phí để đáp ứng các quy định đặc thù (PMR). Tuy vậy, chỉ khoảng 25% doanh nghiệp trong ngành hiện đã áp dụng hệ thống số hóa tích hợp, khiến hiệu suất vận hành thấp và chi phí thiếu minh bạch (Gitnux). Trước tình hình đó, một nền tảng như FMS không chỉ giúp doanh nghiệp tối ưu hóa lộ trình, giám sát theo thời gian thực, mà còn đóng vai trò quan trọng trong việc giảm rủi ro, kiểm soát chi phí và nâng cao năng lực cạnh tranh trên thị trường.
Xuất phát từ nhu cầu cấp thiết trong việc quản lý vận tải hóa chất một cách an toàn, hiệu quả và minh bạch, giải pháp Fleet Management System (FMS) với 02 cấu phần chính: hệ thống dành cho điều phối viên (desktop) và ứng dụng dành cho tài xế và khách hàng (mobile).
Hệ thống cho phép theo dõi đội xe theo thời gian thực, giám sát tình trạng phương tiện, quản lý hồ sơ tài xế, bằng lái và các giấy phép liên quan đến vận chuyển hóa chất, đồng thời hỗ trợ tối ưu hóa lộ trình giao hàng. Một điểm nổi bật của FMS là cơ chế xác thực ba chiều giữa tài xế, hàng hóa và lộ trình nhằm đảm bảo tính toàn vẹn trong toàn bộ quy trình vận chuyển.
Không dừng lại ở phạm vi hiện tại, nhóm sinh viên còn định hướng mở rộng hệ thống sang các phương tiện vận tải khác như tàu hỏa, tàu thủy và tích hợp với các nhà cung cấp dịch vụ theo dõi quốc tế, thể hiện tư duy hệ thống và tầm nhìn dài hạn…
Ngoài ra, ở yếu tố sáng tạo, các dự án còn gây ấn tượng nhờ sự phối hợp ăn ý giữa các thành viên, khả năng trình bày mạch lạc và cách tiếp cận vấn đề một cách có hệ thống. Qua hai phần đánh giá - trưng bày mô hình trực quan và trình bày trước hội đồng - các đội thi đã truyền tải rõ nét quá trình hình thành và phát triển giải pháp: từ phân tích thách thức ban đầu, phát triển ý tưởng, xây dựng mô hình cho đến kiểm nghiệm tính khả thi. Cách tiếp cận toàn diện này cho thấy sự nghiêm túc, chủ động và tư duy thực tế của sinh viên trong từng bước triển khai.
Đánh giá về dự án, ThS. Nguyễn Trung Hiếu - Trưởng phòng thí nghiệm xe điện, khoa cơ khí động lực trường Đại học Sư phạm kỹ thuật Thành phố Hồ Chí Minh, cho rằng FMS là một nỗ lực rất đáng ghi nhận trong việc tiếp cận và giải quyết một bài toán thực tiễn nhưng đầy phức tạp: quản lý đội xe và hàng hóa hóa chất trong bối cảnh yêu cầu an toàn ngày càng khắt khe. Theo ông Hiếu, điểm mới đáng chú ý của FMS là việc nhóm đã quan tâm đến những yếu tố thường bị bỏ sót trong các giải pháp quản lý truyền thống, như quản lý chứng chỉ lái xe, giấy phép vận chuyển hàng nguy hiểm và cơ chế xác thực người, phương tiện, hàng hóa…
Dù vậy, ông cũng lưu ý rằng hệ thống vẫn cần cải thiện về độ ổn định và bảo mật nếu muốn triển khai trên quy mô lớn. Với những tiềm năng và nỗ lực này, dự án FMS đã xuất sắc giành được giải triển vọng tại eProjects Innovation Showcase năm 2025.
Ngoài ra, sau quá trình tranh tài sôi nổi và làm việc cùng các cố vấn doanh nghiệp, còn hàng loạt đề tài giàu tính ứng dụng khác với các giải thưởng đổi mới sáng tạo, tổng trị giá 1.200 USD.
Theo đó, giải Nhất (Award of Excellence) thuộc về đội trường Đại học Bách khoa Đà Nẵng - Đại học Đà Nẵng với dự án “Hệ thống tự động kiểm tra nhãn dán, từ bồn chứa đến khâu đóng gói”. Giải pháp giúp loại bỏ bước kiểm tra thủ công, nâng cao độ chính xác và an toàn, đồng thời dễ sử dụng và có khả năng mở rộng trong môi trường sản xuất thực tế. Và giải Nhì (Award of Distinction) được trao cho đội trường Đại học Phenikaa với dự án “Hệ thống giám sát an toàn tích hợp trong vận chuyển hóa chất nguy hiểm bằng cảm biến và GPS”. Hệ thống hỗ trợ phát hiện sớm rủi ro, xử lý tình huống khẩn cấp nhanh chóng, qua đó nâng cao mức độ an toàn và đảm bảo tuân thủ trong quá trình vận chuyển.
