09:25, 13/08/2025
Ngày 12/8/2025, Sở Khoa học và Công nghệ TP.HCM phối hợp Đại học Kinh tế TP.HCM tổ chức Hội thảo khoa học “Kinh tế số - động lực tăng trưởng mới cho TP.HCM”.
Toàn cảnh Hội thảo
PGS.TS. Trần Minh Tuấn - Vụ trưởng Vụ Kinh tế số - Xã hội số, Bộ Khoa học và Công nghệ, cho biết sau khi sáp nhập, tỷ trọng kinh tế số/GRDP của TP.HCM đạt khoảng 21%. Ông dẫn chứng hai mô hình kinh tế số thành công trong năm 2024: Mô hình thí điểm chuyển đổi số bán buôn - bán lẻ tại quận Phú Nhuận (cũ) giúp ngành dịch vụ ăn uống giảm 16% chi phí, tăng 15% - 30% lợi nhuận; cửa hàng bán lẻ tiết kiệm 25% chi phí, tăng 25% - 35% lượng khách mới. Mô hình sản xuất thông minh tại nhà máy Orion Vina (Bình Dương cũ) tăng 30% công suất, giảm 68% thời gian dừng máy, giảm 50% chi phí kiểm tra, mang lại hiệu quả 19 triệu USD chỉ trong 08 tháng. Bộ Khoa học và Công nghệ sẽ nghiên cứu nhân rộng hai mô hình này trên cả nước.
Ông Tuấn nhấn mạnh thêm, để nâng cao năng suất lao động và phát triển kinh tế số, cần đẩy mạnh chuyển đổi số ở khối doanh nghiệp nhỏ và vừa. Khảo sát cho thấy 30% - 40% doanh nghiệp đã triển khai chuyển đổi số nhưng 69% mới ở mức ứng dụng cơ bản; 62% thiếu nhân lực kỹ năng số, 55% hạn chế tài chính, 37% lúng túng trong khởi đầu. Ông đề xuất tận dụng nguồn lực từ Quỹ Đổi mới công nghệ quốc gia (NATIF) để hỗ trợ, theo mô hình Singapore và Trung Quốc.
Trước đó, ngày 30/6, Bộ Khoa học và Công nghệ đã ban hành Bộ tiêu chí đánh giá mức độ chuyển đổi số doanh nghiệp, áp dụng cho 25 lĩnh vực với 05 cấp độ: khởi động, xuất phát, tăng tốc, tối ưu, tinh anh. Doanh nghiệp tham gia phải chứng minh giải pháp số giúp tăng năng suất tối thiểu 15%, đồng thời có hồ sơ điện tử cập nhật theo thời gian thực. Bộ công cụ này dự kiến hoàn thành trong quý 3 - 2025.
Tại Hội thảo, Giám đốc Sở Khoa học và Công nghệ TP.HCM - Lâm Đình Thắng cho biết, siêu đô thị TP.HCM hình thành sau hợp nhất với Bình Dương và Bà Rịa - Vũng Tàu đòi hỏi mô hình tăng trưởng đột phá dựa trên năng suất và công nghệ cao, với kinh tế số là động lực cốt lõi. Thành phố có nhiều lợi thế như quy mô kinh tế - dân số vượt trội, hệ sinh thái đa dạng, hạ tầng và thể chế số cơ bản, nguồn nhân lực tiềm năng, thị trường tiêu dùng số rộng lớn cùng cơ chế chính sách đặc thù.
Tuy nhiên, Thành phố vẫn đối mặt với nhiều thách thức: chính sách và thể chế chưa đồng bộ, chênh lệch mức độ trưởng thành số, khó khăn trong phát triển và giữ chân nhân lực chất lượng cao, vấn đề an toàn - an ninh mạng, cùng rào cản về tư duy và văn hóa số. TPHCM đặt mục tiêu đến năm 2025, kinh tế số đóng góp 25% GRDP và trên 40% vào năm 2030 - một mục tiêu tham vọng nhưng khả thi.
Về nguồn nhân lực, TS. Thái Kim Phụng - Phó Hiệu trưởng trường Công nghệ và Thiết kế UEH, cho rằng TP.HCM (trước sáp nhập) là trung tâm nhân lực chất lượng cao nhưng cần nâng cao kỹ năng chuyên sâu. Bình Dương trước đây mạnh về quy mô, hạ tầng nhưng yếu về nhân lực số; Bà Rịa - Vũng Tàu trước đây có lợi thế đào tạo và tỷ lệ lao động trình độ cao nhưng kỹ năng số vẫn hạn chế. Ông đề xuất ngắn hạn cần bồi dưỡng kỹ năng số cho lực lượng hiện có, dài hạn xây dựng các trung tâm đổi mới sáng tạo và kỹ năng số tại TPHCM, Thủ Dầu Một, Vũng Tàu, đóng vai trò “hub” đào tạo, nghiên cứu và thực hành công nghệ số.
PGS. TS Phạm Khánh Nam - Hiệu trưởng trường Kinh tế, Luật và Quản lý Nhà nước UEH, nêu 06 trụ cột của kinh tế số: dữ liệu, kết nối, trung tâm dữ liệu, phát triển nền, mô hình trí tuệ nhân tạo và ứng dụng. Ông đề xuất TP.HCM cần ưu tiên ba trụ cột: dữ liệu, phát triển nền và ứng dụng. Trong đó: Trụ cột dữ liệu: xây dựng dữ liệu dùng chung, mở dữ liệu công, thúc đẩy IoT, đảm bảo an toàn dữ liệu cá nhân; Trụ cột phát triển nền: đầu tư nhân lực CNTT, thu hút nhân tài, hình thành cộng đồng đổi mới sáng tạo, hỗ trợ doanh nghiệp công nghệ “Make in Vietnam”; Trụ cột ứng dụng: phát triển toàn diện B2B, B2C và B2G.
Ngoài ra, ông đề xuất xây dựng bộ chỉ số kinh tế số riêng cho TP.HCM, cập nhật thời gian thực, dựa trên các trụ cột như hạ tầng số, doanh nghiệp số, dịch vụ công số, nhân lực số và đổi mới sáng tạo số, nhằm hỗ trợ lãnh đạo Thành phố điều hành hiệu quả.
GS.TS. Sử Đình Thành - Giám đốc UEH, nhấn mạnh khi xác định kinh tế số là động lực tăng trưởng mới, điều quan trọng là phải làm rõ sản phẩm số tạo giá trị gia tăng thực sự cho kinh tế TP.HCM.
